Yüksek enflasyon ve hayat pahalılığıyla geçinmek her geçen gün daha da zorlaşıyor. İstanbul Planlama Ajansı’nın TÜİK verilerine dayandırdığı araştırmaya göre, 2022 yılında 12 bin 159 TL olan aylık ortalama hanehalkı tüketim harcaması, 2023 yılında 24 bin 383 TL’ye yükseldi. Resmi enflasyon oranı yüzde 64,8 olarak açıklanmasına rağmen, harcamaların yüzde 100,5 oranında artması ise dikkati çekti.
İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) TÜİK verilerine dayandırdığı araştırmaya göre, 2022 yılında 12 bin159 TL olan aylık ortalama hanehalkı tüketim harcaması, 2023 yılında 24 bin 383 TL’ye yükseldi.
İPA, TÜİK’in resmi enflasyon oranını yüzde 64,8 olarak açıklanmasına rağmen, harcamaların yüzde 100,5 oranında artması dikkat çektiği açıklamada, “Türkiye’deki hanehalkı harcamalarının bu dramatik değişimleri, ekonomik zorlukların ve harcama alışkanlıklarının nasıl etkilendiğini gözler önüne seriyor” ifadelerine yer verdi.
HARCAMA KALEMLERİNDEKİ DEĞİŞİM
İPA’nın araştırmasına göre, 2022 yılında hanelerin en yüksek harcama kalemi yüzde 22,9 ile gıda ve alkolsüz içecekler iken, 2023 yılında bu kalem yüzde 23,9 ile konut ve kira oldu. DİSK-AR’ın açıkladığı verilere göre gıda enflasyonu yüzde 71,1 ve dar gelirli gıda enflasyonu yüzde 111,7 iken, gıda harcamalarının düşmesi hanelerin yiyecekten tasarruf ettiğini düşündürüyor.
DÜŞÜK GELİR GRUBUNDA GIDA HARCAMALARI YÜZDE 36,6
Araştırma, gelir grupları arasındaki harcama farklılıklarını da ortaya koydu. Düşük gelir grubunda gıda ve alkolsüz içecek harcamaları yüzde 36,6 iken, yüksek gelir grubunda bu oran yüzde 14,5 olarak hesaplandı. Yüksek gelir grubunda ulaştırma harcamaları yüzde 28,3 iken, düşük gelir grubunda bu oran yüzde 8,8 oldu.
Tek kişilik hanelerde en yüksek harcama kalemleri yüzde 31,8 ile konut ve kira, yüzde 18,7 ile ulaştırma iken, 4 kişilik hanelerde yüzde 22,9 ile ulaştırma ve yüzde 21,9 ile konut ve kira öne çıktı.
Emekli geliri olan hanelerde konut ve kira harcamalarının payı 2022’de yüzde 28,6 iken, 2023’te bu oran yüzde 31,9’a yükseldi. Ulaştırma harcamalarının payı ise yüzde 15,9’dan yüzde 14,4’e düştü.