Platon’u anlamak!

Platon, M.Ö. 427 yılında aristokrat ve de zengin bir ailenin çocuğu olup Atina’da dünyaya gelir. Atina’da Akademeia’yı (Akedemos) kurarak, öğrencileri ile felsefe, matematik, demokrasi, doğa bilimleri, felsefe vb. konuları tartışır, tartıştırır. Akademi’nin, kapısının girişindeki ‘’Geometri bilmeyen giremez!‘’ yazısı bizlere bazı düşüncelerin fikrini verir…

Platon eserlerini DİYALOGLAR şeklinde yazmıştır, DEVLET adlı kitabında adaletin tanımı ile gençlerin yetiştirme şekli, akıl ve erdemin şartlarını, adil ve erdemli insanın özellikleri, sanatın insan üzerindeki  etkilerini o günün koşullarına göre yorumlar…

Platon’nun ‘’Devlet‘’, ‘’Sokrates’in Savunması’’ ve Montesquieu’nun ‘’Kanunların Ruhu Üzerine‘’ adlı kitapları, başta politikacılarımız olmak üzere toplumun tüm bireylerinin okuması gerektiğini savunmaktayım. Hatta biraz daha ileri giderek kamu (milletvekilleri dahil) ve özel sektör yöneticilerinin bu ve benzeri kitapları okuyarak milattan önceki yaşam koşullarını, tarzlarını, fikirlerini öğrenme erdemine ulaşabilirler.

Platon için felsefe yapabilmek konuşmayı, düşünmeyi ve tartışmayı gerektirir. Ona göre; ‘’Zenginlerin baş olduğu, zenginliğin değer gördüğü bir devlette adalete ve adaletli insanlara onurlu gözüyle bakanlar az  olur.’’

Devlet adlı kitabında, “Yöneticiler gerçekten de zengin kimselerdir; bu zenginlik ise altın ve gümüşten değil akıl ve erdemden  gelen bir zenginlikti. İnsanlar mutluluğu da ancak böyle bir zenginlikle elde edebilirler. Çıkarlarına düşkün ve  açgözlü kişiler yönetici olur da bu görevlerini servet edinme için bir fırsat gibi görürlerse artık o devlette iyi bir düzen bulunamaz. Çünkü yönetici olmak isteyenler birbirini ezerek çıkardıkları kargaşada hem kendilerinin, hem de devletlerini felakete sürüklerler…” demiştir.

Platon, aklın ve erdemin insanın en önemli özellik olduğunu, duygunun ise insanın en zayıf yönü olduğunu yazmıştır. İnsanı mutlu eden; erdem, doğruluk ve adalettir. Ahlak anlayışının sonucu mutluluğun oluşmasıdır, getirisidir.

Platon’un (M.Ö. 427 – M.Ö. 347) o çağlarda ‘’akıl ve erdem‘’ üzerine getirdiği yorumlar evrensel değerler olup, maalesef günümüz koşullarında dikkate  değer görülmemektedir…

Görülmemesinin sebebi elbette ki çıkar ilişkileridir…

Bu açıdan günümüz politikacıları Platon’u ve onun gibi düşünen düşünürleri sevmezler…

İşlerine gelmez…

Platon ve onun gibi düşünce adamlarını  anlayabilmek için öncelikle okumamız ve araştırmamız gerekir diye düşünüyorum…