Mavi ışık

Meyve sineğini bilir misiniz? Dünyada bilime en çok hizmet eden canlılardan biridir bu hayvancık. Çok da havalı bir adı var; Drosophila Melanogaster… Megastar gibi bir şey yani…

Meyve sineği insanlarla hücre yapısı bakımından çok büyük benzerlikleri olduğu için deneylerde model olarak kullanılır. Ayrıca bu özelliği nedeniyle uzaya giden ilk hayvan türüdür.

Mavi ışığa maruz bırakılan bu sineklerle Oregon Devlet Üniversitesinde bir çalışma yapılıp 17 Ekim 2019’da Aging and Mechanism of Disase dergisinde yayınlanmış. Gökyüzünü maviye boyayan, bilgisayar ve telefonlardan çevreye yayılan mavi ışık bakın nelere yol açıyormuş.

Çalışmaya alınan meyve sinekleri üç farklı uygulamaya maruz bırakılmış:

* 12 saat mavi ışığa maruz kalıp 12 saat karanlıkta bırakılanlar.

* Sürekli karanlıkta bırakılanlar.

* Mavi ışık filtresine tabi tutulanlar.

Mavi ışığa uzun süre maruz kalınması halinde gözün retina adı verilen tabakasının ve beynin zarar gördüğü ve yaşlanmanın hızlandığı anlaşılmış.

Birinci gruptaki sinekler diğer gruplardaki sineklerden daha kısa yaşamış. Günde 12 saat boyunca mavi ışığa maruz bırakılan sineklerin retinalarında ve beyin hücrelerinde hasar oluşmuş, hareket yetenekleri azalmış. Hatta mutasyona uğradıkları için gözleri olmayan sinekler bile ışığa maruz kaldıklarında aynı akibete uğramışlar.

Mavi olmayan ışığın da ömrü biraz kısalttığı fakat mavi ışığın çok belirgin kısalttığı anlaşılmış.

Henüz çok iyi anlaşılamamış olsa da mavi ışığın biyolojik saati bozduğuna ve buna bağlı olarak sağlığın olumsuz yönde etkilendiğine inanılmakta.

Ortaya çıkan sonuçların insanlar için de geçerli olup olmadığı henüz bilinmiyor. Şayet mavi ışığın insanlarda da benzer olumsuzluklara yol açtığı kanıtlanırsa, mavi ışık yayan cihazlardan uzak durmak, bu mümkün olmasa da mavi ışık filtreleri kullanmak, cihazların mavi ışığını azaltacak özellikler geliştirmek ve belki de en kolayı bu ışıktan korunmayı sağlayacak gözlükler kullanmak gerekebilir.

Özetle; işi gereği sürekli bilgisayarın karşısında duranlar ya da sosyal medyayı sürekli kullananlar için bazı riskler olabilir.

Sağlıklı ve mutlu kalmanız dileğiyle.